English version available here.
Mae’r ariannu hael a gawsom gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol wedi rhoi’r cyfle i ni greu prosiect i wella'r cynefinoedd ar gyfer rhywogaethau prin a rhai dan fygythiad, ac ar yr un pryd, gwella profiad ymwelwyr gan ganiatáu i ni gysylltu â’r rhai oedd llai cyfarwydd â'r safle yn flaenorol. Mae'r llwybr sydd wedi ei gyfeirio yn eich tywys heibio gwelyau cyrs y warchodfa ac adfeilion Pwll Glo Berw - un o'r safleoedd olaf i’n hatgoffa o ddiwydiant glo Ynys Môn ac sydd bellach yn Heneb Gofrestredig Hynafol. Heddiw, mae llwybrau cerdded cyhoeddus a llwybr beicio Lôn Las Cefni yn galluogi ymwelwyr i fwynhau'r glaswelltiroedd agored a’r gwelyau cyrs mwy o faint ar ochr ddeheuol y warchodfa.
Yn y gwanwyn a'r haf, clywir synau'r gornchwiglen, y gylfinir a'r ehedydd yn llenwi’r awyr uwchben. Symuda bod y gwerni yn osgeiddig uwchlaw gwely cyrs, a chlywir sŵn ‘bŵm’ dwfn yr aderyn y bwn swil. Yn yr hydref, gall fod cymaint â 100,000 a mwy o ddrudwy yn clwydo; ac os yw'r warchodfa yn gorlifo â dŵr yn y gaeaf, ceir miloedd o adar dŵr a rhwydwyr yn gwledda ar y nifer helaeth o hadau a phryfed wedi’u golchi i’r lan am gyfnod byr. Mae olion dyfrgwn, ysgyfarnogod, a llygod pengrwn y dŵr i'w darganfod, a chyfle i weld yr anifeiliaid hyn i’r rhai ffodus. Mae botanegwyr yn mwynhau amrywiaeth o blanhigion dyfrol prin ar y safle yn ogystal ag arddangosfa odidog o flodau'r gwanwyn, sy’n gwneud y tirlun yn un arbennig dros ben. Yn hela ymhlith y planhigion mae 17 o rywogaethau o weision neidr gan gynnwys yr ymerawdwr a gwas y neidr eurdorchog - y ddau fwyaf o’u rhywogaeth yn y DU. Mae hefyd yn le gwych i weld gloÿnnod byw cyffredin.
Gwarchodfa wedi'i llenwi â chynefin bywyd gwyllt pwysig
Gorwedda RSPB Cors Ddyga o fewn cynefin gwlyptir fwyaf Ynys Môn. Nid yn unig mae'r cynefin hwn yn eithriadol o bwysig i'r ecosystem leol, mae hefyd yn cyfrannu at system o wlyptiroedd ledled y DU sydd dan bwysau oherwydd y newid yn yr hinsawdd, diffyg rheolaeth a datblygiad. Am y rhesymau hyn, nod y warchodfa yw rhoi profiad mor naturiol â phosibl i ymwelwyr - llecyn o fwynhad distaw.
Mae profiadau ymwelwyr yn RSPB Cors Ddyga yn cyd-fynd â phrofiadau tebyg sydd wedi datblygu yn RSPB Ynys Lawd ac RSPB Conwy. Mae'n cael ei werthfawrogi'n fawr gan bobl leol a phobl frwdfrydig dros fyd natur sy’n dymuno taith gerdded trwy gefn gwlad rhagorol yn llawn bywyd gwyllt, a phrofiad gwahanol i'r gwarchodfeydd sy'n denu nifer o bobl. Mae'r tirluniau eang lle yn aml gwelir adar gwefreiddiol yn hedfan uwchben, a diffyg canolbwyntiau bywyd gwyllt, yn golygu bod y warchodfa ar ei gorau pan fyddwch yn cerdded trwyddo’n dawel ac yn gwneud darganfyddiadau ar y ffordd.
Mae natur sensitif cynefinoedd Cors Ddyga a’i awyrgylch llonydd a distaw yn golygu bod y tîm yma yn hynod ofalus o'r gwaith y maent yn ei wneud ar y warchodfa, a chadw seilwaith ar gyfer ymwelwyr yn syml. Mae'r staff cadwraeth sy'n rheoli’r safle yn aml yn bresennol ac yn hapus i sgwrsio gydag ymwelwyr sy’n galw heibio. Cofiwch ddweud helo wrthyn nhw pan fyddwch chi’n ymweld â’r safle a gofynnwch am eu gwaith anhygoel yno ac am y bywyd gwyllt maen nhw'n ei amddiffyn – mae’r tîm hefyd yn hoffi clywed am ba fywyd gwyllt rydych chi wedi'i weld yn y warchodfa.